08-14-2025 8:16
Κέρκυρα
- Κατηγορία: Πολιτισμός
Ο ύμνος της Χούντας από Μπιθικώτση - Μοσχολιού και η επιστολή Θεοδωράκη

Σαν σήμερα 13 Ιουλίου του 1967, σε μία χουντική φιέστα στα "Δειλινά", ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και η Βίκυ Μοσχολιού τραγουδούν σε πρώτη εκτέλεση τον ύμνο της Χούντας.
Μέσα στ’ Απρίλη τη γιορτή, το μέλλον χτίζει η νιότη, αγγαλιασμένοι – δυνατοί, μ’ εργάτη, αγρότη, φοιτητή και πρώτο τον στρατιώτη. [...]
Τραγούδι αγάπης αντηχεί, γελούν όλα τα χείλη, Και σμίγουν μέσα στην ψυχή, του είκοσι-ένα η εποχή, κι η είκοσι-μια τ’ Απρίλη». Cringe που θα έλεγαν οι νέοι σήμερα. Ετεροντροπή θα έλεγε κάποιος μεγαλύτερος.
Ό,τι χαρακτηρισμό και να του δώσει κανείς ο ύμνος της χούντας, που μιλούσε για... αγάπη με τα ξερονήσια και τις φυλακές γεμάτα αγωνιστές, προκάλεσε στην εποχή του μέγα σάλο και αυτό γιατί οι πραξικοπηματίες επεδίωκαν και τελικά πέτυχαν να τραγουδηθεί από «μεγάλα ονόματα» του ελληνικού πενταγράμμου.
Οι στίχοι του ύμνου γράφτηκαν από τον Γιώργο Οικονομίδη, τον γνωστό κονφερασιέ, τραγουδιστή, σεναριογράφο και εκφωνητή ραδιοφώνου.
Ο Οικονομίδης, πάντως, έλεγε πως πιέστηκε από τους ανθρώπους της χούντας για να το κάνει και πως ήθελε να προστατέψει τους δικού τους ανθρώπους που μπορεί να έμπαιναν σε κίνδυνο, αν εκείνος αρνιόταν να υπηρετήσει το δικτατορικό καθεστώς.
Σε ό,τι αφορά τη μουσική φαίνεται πως αυτή οφείλεται στην έμπνευση του Γιώργου Κατσαρού αλλά εκείνος το αρνείται τονίζοντας πως πρόκειται για παρεξήγηση αφού απλά συμμετείχε – όπως και άλλοι συνθέτες της εποχής – σε κάτι που θύμιζε «ανοιχτό διαγωνισμό» και τον οποίο διοργάνωνε η χούντα για να «ντύσει» τους στίχους του Οικονομίδη.
Ο Κατσαρός δεν έπαψε να ισχυρίζεται πως η μουσική δεν ήταν δική του αλλά του «χρεώθηκε», χωρίς να μάθει ποιος το έκανε αυτό. Πάντα σύμφωνα με τη δική του εκδοχή ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε ένας δίσκος 45 στροφών με ερμηνευτή τον Φώτη Δήμα (στο ίδιο 45άρι υπήρχε και «Το νέον Σύνταγμα της 29ης Σεπτεμβρίου 1968» σε μουσική Γιάννη Καστρινού και στίχους πάλι του Οικονομίδη) και με μουσική, που ναι μεν ήταν χρεωμένη στο όνομα του, δεν ήταν όμως δική του.
Αξίζει πάντως να σημειώσουμε ότι στις 21η Απριλίου 1968 στη γιορτή που στήθηκε στο Παναθηναϊκό Στάδιο για τον έναν χρόνο της δικτατορίας το παρών έδωσαν όλοι όσοι ενεπλάκησαν ή φέρονται να ενεπλάκησαν στη δημιουργία του «ύμνου».
Τραγούδησαν οι Μπιθικώτσης, Μοσχολιού και Δήμας ενώ ένας εκ των διευθυντών της ορχήστρας ήταν ο Γιώργος Κατσαρός.
Οι σχέσεις καλλιτεχνών και τα οφέλη που αποκόμισαν την περίοδο της επταετίας είναι ένα ακόμα σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία της Χούντας. Ο «ύμνος» αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Είναι γνωστό ότι αρκετοί καλλιτέχνες υπήρξαν οπαδοί και υμνητές του καθεστώτος. Άλλοι απλά «μαγεύτηκαν» από τα εκατομμύρια που επενδυόταν στα «θεάματα» και επέλεξαν το δρόμο της βολικής σιωπής. Στην πλειονότητα τους όμως ήταν άνθρωποι που απέναντι σε ένα δικτατορικό καθεστώς, που εξόριζε, φυλάκιζε και βασάνιζε κατά το δοκούν, δεν είχαν το ψυχικό σθένος να πουν «όχι» και υπέκυψαν στις κάθε είδους πιέσεις. Κάπως έτσι άλλωστε η δικτατορία πέτυχε τη λαϊκή ανοχή και άντεξε επτά ολόκληρα χρόνια.
Λίγες μέρες πριν, ο Μπιθικώτσης είχε λάβει την εξής επιστολή από τoν Μίκη Θεοδωράκη:
«Γρηγόρη. Διάβασα με κατάπληξη ότι πρόκειται να τραγουδήσεις στα “Δειλινά” τον “Υμνο της Επαναστάσεως”. Νομίζω ότι είσαι αρκετά μεγάλος για να καταλαβαίνεις τι πρόκειται να κάνεις. Πόσες ευθύνες επωμίζεσαι και σε τι σοβαρούς κινδύνους μπαίνεις. Κάθισε σπίτι σου με αξιοπρέπεια. Μην γκρεμίζεις με μια κλωτσιά αυτό που χτίσαμε μαζί τόσα χρόνια. Μην ακούς τους κερδοσκόπους και τους προσκυνημένους. Μη ρίχνεις στον βούρκο το όνομά σου και το όνομα των παιδιών σου, που σε λίγο θα ντρέπονται για σένα. Κάνε τον άρρωστο. Φύγε για το εξωτερικό. Εκεί μπορείς ν’ αρχίσεις μια καινούργια καριέρα. Η Μελίνα σε περιμένει. Γιατί αν εσύ ο Μπιθικώτσης, το πρωτοπαλίκαρο του Θεοδωράκη, γίνεις επίσημος τραγουδιστής της Δικτατορίας τραγουδώντας αυτό το άθλιο κατασκεύασμα, θα πρέπει να ξέρεις ότι θα γίνεις ο πιο αχάριστος και τιποτένιος προδότης που γέννησε ο Λαός μας. Στο όνομα της φιλίας μας και για χάρη της γυναίκας σου, των παιδιών σου και όλων των αμέτρητων φίλων μας, σε ικετεύω να μ’ ακούσεις για τελευταία φορά. Μετά την Πέμπτη θα είναι αργά. Πάρα πολύ αργά».

Η Ελλάδα καίγεται και η στάχτη χαράζει τον χάρτη
Η Ελλάδα καίγεται και η στάχτη χαράζει τον χάρτη Γράφει ο Μάκης Αρμένης Η Ιστορία εδώ μοιάζει με δίσκο γραμμοφώνου, που βουλιάζει πάντα στην ίδια χαραγμένη αυλακιά....

Η “BLUE STAR FERRIES” (ATTICA GROUP) ανέκρουσε πρύμναν για τα εξπρές δρομολόγια στο πλοίο “BLUE STAR 1
