08-15-2025 9:24
Κέρκυρα
- Κατηγορία: Κέρκυρα
Προς την 4η Αυγούστου 1936

Προς την 4η Αυγούστου 1936
Γράφει ο Βετεράνος
ΓΕΝΑΡΗΣ 1936: ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ
--------------------------------
«Το κυριότερο αποτέλεσμα των εκλογών της 26ης Γενάρη ήταν ότι απόδειξαν σε ποιο βαθμό ήταν νόθο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος»
--------------------------------
Στην τέταρτη δεκαετία του 20ου αιώνα το ελληνικό πολιτικό σύστημα οδηγείται στην παρακμή την πορεία της οποίας συνθέτουν τα βενιζελικά κινήματα το Μάρτη του 1933 και το 1935 υπό το στρατηγό Νικ. Πλαστήρα, η απόπειρα κατά του Βενιζέλου και οι εκκαθαρίσεις στο στράτευμα.
--------------------------------
Η επιστροφή του Γεώργιου Β΄
--------------------------------
Στις 10 Οκτώβρη 1935 η κυβέρνηση Τσαλδάρη ανατρέπεται από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γ. Κονδύλη ο οποίος έχει τη βοήθεια του υποστράτηγου Α. Παπάγου και βασιλοφρόνων ανώτατων αξιωματικών και κινείται για την παλινόρθωση της βασιλείας..
Ενώ η χώρα συνταράσσεται από εργατικές κινητοποιήσεις, η κυβέρνηση των πραξικοπηματιών του Γ. Κονδύλη επαναφέρει το Γεώργιο Β΄ με το νόθο δημοψήφισμα της 3ης Νοέμβρη 1935, μετά από έντεκα χρόνια Δημοκρατίας. Χορηγείται αμνηστία στους μη στρατιωτικούς για ότι αδικήματα διέπραξαν, αλλά όχι και στους στρατιωτικούς, ώστε να μην επανέλθουν στο στράτευμα οι απότακτοι των βενιζελικών κινημάτων.
Το πραξικόπημα Κονδύλη και η επαναφορά της μοναρχίας εκφράζει την απόφαση των κυρίαρχων τάξεων να αντιμετωπίσουν βίαια τη συνεχώς αυξανόμενη λαϊκή αντίδραση και πάλη και να λύσουν με αντιλαϊκό και φασιστικό τρόπο τις εσωτερικές και εξωτερικές τους αντιθέσεις.
--------------------------------
Στην είσοδο του 1936
--------------------------------
Με την αρχή της νέας χρονιάς ξεσπούν απεργίες και σε εφαρμογή των αποφάσεων του έκτου συνεδρίου του Κ.Κ.Ε. συγκροτείται «Παλλαϊκό Μέτωπο» με κύρια δύναμη το Κ.Κ.Ε., προκειμένου να λάβει μέρος στις εκλογές της 26ης Γενάρη. Ήδη η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος κάνει λόγο για τον κίνδυνο φασιστικής δικτατορίας, ενώ οι υποψήφιοι του Μετώπου δέχονται επιθέσεις και διωγμούς.
Οι εκλογές διεξάγονται με απλή αναλογική από την κυβέρνηση Δεμερτζή και πρώτο κόμμα αναδεικνύονται οι «Φιλελεύθεροι» με 37, 26% (Θ. Σοφούλης, 126 έδρες). Ακολουθούν: «Λαϊκό κόμμα» με 22,1% (Π. Τσαλδάρης, 72 έδρες), «Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις» με 19,89% (Κονδύλης, Ι. Θεοτόκης, Ι. Ράλλης με 69 έδρες).
Τέταρτο κόμμα αναδεικνύεται το «Παλλαϊκό Μέτωπο» (Νικ. Πλουμπίδης) με κύρια δύναμη του Κ.Κ.Ε. το οποίο έλαβε 5,76% και εξέλεξε 15 βουλευτές.
Οι εκλογές αυτές είναι οι τελευταίες μεσοπολεμικές και κλείνουν την περίοδο της διπολικής κυριαρχίας Βενιζελικών – Βασιλοφρόνων οι οποίοι κυριάρχησαν στην ελληνική πολιτική σκηνή επί ένα τρίτο του αιώνα. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι η εμφάνιση του Κ.Κ.Ε. το 1924(από το 1918 ως Σ.Ε.Κ.Ε), παρά την αρχικά περιορισμένη απήχησή του προκάλεσε με τις θέσεις του δυσανάλογα μεγάλους κραδασμούς στο πολιτικό σύστημα και είχε καταλυτικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του 30 και μετά.
--------------------------------
Η Κέρκυρα στις εκλογές του 1936
--------------------------------
Στην τελευταία αυτή μεσοπολεμική αναμέτρηση, στην Κέρκυρα συμμετέχουν πέντε εκλογικοί συνδυασμοί:
- «Φιλελεύθεροι» στον οποίο συμμετέχουν οι: Ζυμάρης Δημήτριος (δικηγόρος), Κογεβίνας Λίνος (μηχανικός), Λύχνος Γεράσιμος (δημοσιογράφος), Παντελιός Αντώνιος (δικηγόρος) και Σπίγγος Δημήτριος (κτηματίας)
- «Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις» όπου συμμετέχουν οι: Ιωάννης Θεοτόκης, Σπυρίδων Θεοτόκης, Θεόδωρος Δεσύλλας, Κων/νος Γουλής και Ιωάννης Μοναστηριώτης.
- «Ελευθερόφρονες» με τη σύμπραξη των Τσαλδαρικών: Σπυρίδων Βελλιανίτης, Ευστάθιος Αγάθος, Δονάτος Παϊπέτης, Γεράσιμος Τρύφωνας, Ιωάννης Κουρής.
- «Αγροτικοί» όπου συμμετέχουν: Ανδρέας Δενδρινός, Χαράλαμπος Φαγογένης, Θεόφιλος Φρόνιμος, Χαραλαμπος Μητσιάλης, Στέφανος Γκούσης.
- «Παλλαϊκό Μέτωπο» (Κ.Κ.Ε.) με μοναδικό υποψήφιο τον Τώνη Κουλούρη.
Η προεκλογική αρθρογραφία στις τοπικές εφημερίδες έχει ψηλούς τόνους όπως φαίνεται από τα φύλλα του αντιθεοτοκικού «Κερκυραϊκού Βήματος» αλλά η αντιπαράθεση των αστικών κομμάτων περιορίζεται στο σχήμα Θεοτοκικοί-Αντιθεοτοκικοί. Είναι χαρακτηριστική η γραφή στην παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων:
«Κατά τας εκλογάς της 26 Ιανουαρίου η Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις έλαβεν επί 22.683 ψήφων 10.436 ψήφους, η δε αντιθεοτοκική παράταξις (Φιλελεύθερο-Αγροτικοί) 10.327. Ήτοι 46% έλαβεν ο Θεοτοκισμός και 45,52% η αντιθεοτοκική παράταξις Φιλελευθέρων-Αγροτικών
Κατά τας εκλογάς του 1932 επί 4 εδρών, ο αντιθεοτοκισμός κατέλαβεν μίαν έδραν. Κατά τας παρούσας εκλογάς καταλαμβάνει 3 έδρας, ισοψηφίσας και από απόψεως εδρών με τον Θεοτοκισμόν, του οποίου ο αρχηγός μάλιστα κατήρχετο εις τας εκλογάς ως αρχηγός Πανελληνίου Κόμματος.
Τας απλάς αυτάς συγκριτικάς παρατηρησεις, απολύτως διδακτικάς, χαρίζομεν εις τον κ. Θεοτόκην και τους συνεργάτας του προς μελέτην».
Εκτός από τις αντιπαραθέσεις μέσω των εφημερίδων, συνέβησαν και βίαια επεισόδια όπως η επίθεση με κυνηγετικά όπλα θεοτοκικών κατά αυτοκινήτου με Φιλελεύθερους υποψήφιους κοντά στο Μαραθιά.
Τα αποτελέσματα κατά συνδυασμό σε ποσοστά ήταν:
- «Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις», 46%
- «Φιλελεύθεροι», 32.1%
- «Ελευθερόφρονες», 6.16%
- «Αγροτικοί», 13.41%
- «Παλλαϊκό Μέτωπο» (Κ.Κ.Ε.), 1.9% (430 ψήφοι)
Από τις εκλογές αυτές αναδείχτηκαν βουλευτές Κέρκυρας οι:
- Ιωάννης Θεοτόκης, Σπυρίδων Θεοτόκης, Θεόδωρος Δεσύλλας (Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις) και
- Λίνος Κογεβίνας, Γεράσιμος Λύχνος (Κόμμα Φιλελευθέρων}
--------------------------------
Προς τη Δικτατορία
--------------------------------
Οι επόμενοι μήνες χαρακτηρίζονται από κοινωνικές εντάσεις και απεργίες ώσπου μπροστά στη διαρκώς ογκούμενη άνοδο του αντιφασιστικού κινήματος η χρηματιστική ολιγαρχία επιβάλλει τη φασιστική δικτατορία Μεταξά-Γλύξμπουργκ, ολοκληρώνοντας τη διάβρωση του ελληνικού πολιτικού συστήματος και προσπαθώντας να προλάβει μια δημοκρατική διέξοδο από την πολιτική κρίση που ακολούθησε τις εκλογές του Γενάρη.
Το φασιστικό καθεστώς που επιβάλλεται στις 4 Αυγούστου 1936 έχει σαφείς ιδιομορφίες σε σχέση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα αλλά και τεράστιες αναντιστοιχίες ανάμεσα στα υποσχόμενα και τις στρατηγικές του επιλογές και επιδιώξεις.
--------------------------------
ΠΗΓΕΣ
- Βλάχος Άγγελος, «Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Πολιτική ιστορία 1923-1940», στην Ιστορία των Ελλήνων, τ. 12, Δομή, Αθήνα, χ.χ.
- Εξήντα χρόνια αγώνων και θυσιών. Χρονικό του Κ.Κ.Ε., τ. 1 (1918-1945), Έκδοση της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε., Αθήνα, 1978.
- Εφημερίς των Ειδήσεων, Παράρτημα 31-01-1936 (Βιβλιοθήκη Πιέρρη, Αναγνωστική Εταιρεία Κέρκυρας).
- Κατσαρός Σπύρος, Ιστορία της νήσου Κέρκυρας, Μέρος 2ο, Βιβλιοεμπορική, Κέρκυρα, χ.χ.
- Κερκυραϊκό Βήμα, φ. 15-12-1935, 10-01-1936 και 9-02-1936 (Βιβλιοθήκη Πιέρρη, Αναγνωστική Εταιρεία Κέρκυρας).
- Ριζοσπάστης, φ. 17-01-1936 (Ψηφιακή συλλογή εφημερίδων Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας)

«Μπελλαντόνες στο Λιθάρι»: Παρουσίαση του νέου βιβλίου της Βούλας Τζιλιάνου - Κυριακή 17/8
Η παρουσίαση του βιβλίου της Βούλας Τζιλιάνου "Μπελλαντόνες στο Λιθάρι" θα γίνει στις 17/8 στην αίθουσα της Φιλαρμονικής Γαστουρίου "Ομόνοια" στις 7:00 μ.μ.-Μια μοναδική συλλογή...

Κώστας Βιδάλης: Υπόδειγμα συνέπειας και αυτοθυσίας – Ένα από τα πιο φριχτά εγκλήματα που γνώρισε ο τόπος
