Ευτυχώς –ποδοσφαιρικά μιλώντας– ξεκινάει σε λίγες ημέρες (2 Ιούλη) στη Ελβετία το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Γυναικών και θα βρούμε το χαμένο ρομάντζο…  

Ζαφείρης Πετρόπουλος - jacobin.gr

Ήταν ο Μάρτιος του 2019, όταν ο πρόεδρος της FIFA Ινφαντίνο ανακοίνωσε το μεγαλεπήβολο σχέδιο για ένα παγκόσμιο τουρνουά από συλλόγους κάθε ηπειρωτικής ομοσπονδίας (UEFA – Ευρώπη, CONMEBOL – Ν.Αμερική κτλ), με τη συμμετοχή 24 ομάδων! Η Κίνα ήταν η αρχική επιλογή, αλλά λόγω της πανδημίας ακυρώθηκε. Μετά το Π.Κ. Κατάρ 2022 επανήλθε και δήλωσε πως το σχέδιο θα συμπεριλάμβανε 32 ομάδες! Ο ίδιος είχε κατά νου πως ουσιαστικά πέραν των ευρωπαϊκών συλλόγων, οι υπόλοιπες κορυφαίες ομάδες του πλανήτη χρειάζονται κι αυτές να ανταγωνιστούν σε κορυφαίο επίπεδο: «Το διασυλλογικό ποδόσφαιρο ήταν η βάση του ποδοσφαίρου. Γεννήθηκε ως εθνικό κίνημα. Στη συνέχεια, απέκτησε όλο και περισσότερο ηπειρωτικό χαρακτήρα και, μετά από 150 χρόνια ιστορίας του ποδοσφαίρου, ήρθε η ώρα να αποκτήσει και παγκόσμιο χαρακτήρα». Στο μυαλό του Ινφαντίνο οι «άγνωστοι» (στο λευκό κοινό) δικαιούνται να «λάμψουν στο διεθνές στερέωμα». Αυτές οι δηλώσεις βέβαια δεν γίνονται σε ένα κενό. Υπάρχουν σε όλες τις ηπειρωτικές συνομοσπονδίες, διασυλλογικά τουρνουά (στην περίπτωση της Ευρώπης, μάλιστα τρία τον αριθμό), ενώ είναι πλέον αποδεκτό να μη συμμετέχουν αποκλειστικά και μόνο οι ανά περίπτωση τροπαιούχοι ανά χώρα (πρωταθλήτριες, κυπελλούχοι), έτσι λοιπόν στην Ευρώπη η UEFA διοργανώνει έναν μαραθώνιο (φέτος ξεκινάει από τις 8 Ιουλίου σαν προκριματικοί αγώνες) με το κύριο μέρος του – league phase- να περιλαμβάνει 36 ομάδες στο κορυφαίο επίπεδο, ενώ π.χ. στη Ν.Αμερική η CONMEBOL διοργανώνει το Copa Libertadores με διευρυμένη συμμετοχή ομάδων. Επομένως, ο τρόπος κι η μέθοδος είναι γνωστές για το πώς να γίνουν πιο «λαμπρά τα αστέρια» στο ποδοσφαιρικό οικοσύστημα, κάθε ηπείρου. Μήπως, τελικά άλλα είναι τα κίνητρα του Ινφαντίνο κι απλώς τα διανθίζει με μπόλικο εκδημοκρατισμό;
Ας πάμε λίγα χρόνια πίσω λοιπόν. Ο Ινφαντίνο εκλέχτηκε το 2016 ύστερα από το ντου πρακτόρων της FBI, του Υπ.Δικαοσύνης των ΗΠΑ & ελβετικής αστυνομίας σε υπερπολυτελές ξενοδοχείο της Γενεύης — όπου γίνονταν συνεδριάσεις της FIFA εν όψει συνεδρίου, για συλλήψεις εξαιτίας διαφθοράς διαφόρων ηγετίσκων των ηπειρωτικών συνομονδιών (CONCACAF – B. & K.Aμερική, CONMEBOL). Οι κατηγορίες περιλάμβαναν ξέπλυμα χρήματος, δωροδοκία, απάτη, κατάχρηση εξουσίας. Η έρευνα συνδέθηκε και με την ανάθεση των Μουντιάλ 2018 (Ρωσία) και 2022 (Κατάρ). Στο επίκεντρο βρέθηκαν οι Sepp Blatter (πρόεδρος FIFA από το 1998) και Michel Platini (πρόεδρος της UEFA).Παράνομη πληρωμή ύψους 2 εκατ. Ελβ.φράγκων από Blatter προς Platini το 2011, δίχως γραπτή σύμβαση, με τον ισχυρισμό πως επρόκειτο για «αναδρομική αμοιβή συμβουλευτικών υπηρεσιών» από το 1999–2002. Κάπως έτσι λοιπόν ανελίχθηκε ο Ινφαντίνο αφού οι δύο τέθηκαν εκτός (με αναστολή από την Επιτροπή Δεοντολογίας της FIFA).Το 2022, ωστόσο αθωώθηκαν ποινικά από το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ποινικό Δικαστήριο, αν και είχαν ήδη κριθεί «ανήθικοι» από τη FIFA, που τους τιμώρησε πειθαρχικά. Με σύνθημα λοιπόν το «καθαρή FIFA, ανάπτυξη για όλους», εκλέγεται το 2016 λαμβάνοντας κυρίως την υποστήριξη από τις ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες (μία ψήφος κάθε μία) από CAF, AFC – Ασία, CONCACAF. Εύκολα γίνεται αντιληπτό το νταραβέρι μεταξύ Ινφαντίνο και των «φτωχών» συνομοσπονδιών. Αφού συνεχίζουν και στηρίζουν – επανεκλογή του, το 2019 και το 2023 δίχως καν αντίπαλο, αφού έχει αυξήσει το ύψος των χορηγούμενων ενισχύσεων. Πέρα από διάφορα καθιερωμένα προγράμματα ενίσχυσης, υπάρχει κι ο υποκειμενικός παράγοντας των απευθείας επισκέψεων των ειδικών ώστε να συνδράμουν σε ζητήματα κυβερνησιμότητας, προγραμματισμού κι ενίσχυσης του ποδοσφαίρου γυναικών. Μπορούμε να υποθέσουμε πως οι επισκέψεις αυτές φέρουν λίγα, πολλά, πάρα πολλά χρήματα ώστε να ενισχυθούν οι «καλές» κι υπάκουες ομοσπονδίες.

Κάπως έτσι λοιπόν, επανεκλέχτηκε το 2019 δια βοής, μάλιστα. Ώσπου έφτασε ο Νοέμβριος του 2022 με τη διεξαγωγή του Π.Κ. στο Κατάρ. Νομίζω πως δεν χρειάζεται να σταθώ σε αυτήν την επαίσχυντη διοργάνωση που ενώ υπήρξε μια ικανοποιητική ροή αντιπληροφόρησης δεν είχε ως αποτέλεσμα καμία δράση, πόσο μάλλον το πλήθος των συνεπειών που της αναλογούσαν — εκείνο το 48ωρο ύστερα από τη λήξη του τελικού Γαλλίας-Αργεντινής (το μεγάλο όνειρο του Κατάρ είχε ήδη πραγματωθεί, αφού συμμετείχαν οι δυο υπεραστέρες της Παρί Σεν Ζερμαίν, της ομάδας του εμιράτου), ξανά πλήθη αφιονισμένων ανδρών κατέκλυσαν τις timeline μας με τη χαοτική σύνδεση «επανάστασης» και ποδοσφαίρου, διαμέσου της Αργεντινής (ναι της χώρας που οι κάτοικοί της εξέλεξαν ένα τύπο με πριόνι). Έτσι λοιπόν, έχοντας αποδείξει στον ποδοσφαιρικό πλανήτη πως «είναι αντιρατσιστής, ομοφυλόφυλος» και διάφορα συναφή από το παραλήρημά του μια μέρα πριν το ντεμπούτο του Π.Κ. 2022, προχώρησε σε μια ακόμη απολυταρχική απόφαση. Τη διεξαγωγή με τον έως τότε αριθμό συμμετεχουσών ομάδων (32) στο διαβόητο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων! Δίχως διαβούλευση με τις συνομοσπονδίες, πόσο μάλλον άνευ ερώτησης σε προπονητές και φυσικά τους ποδοσφαιριστές! Ο Σεπ Μπλάτερ είχε δηλώσει σε συνέντευξή του, τον περσινό Οκτώβρη, πως ήταν ένα λάθος: «Η FIFA πρέπει να ασχολείται με τις εθνικές ομοσπονδίες, όχι με τους συλλόγους».

Οπότε μέχρι την κλήρωση του τουρνουά, πού αλλού στο Μαϊάμι αφού ο Μέσι αγωνίζεται στην τοπική Ίντερ Μαϊάμι (με απευθείας δικαίωμα συμμετοχής βάσει εμπορικών αποφάσεων) που έγινε αρχές Δεκέμβρη του 2024 είχαμε μια σειρά από δημοσιεύματα περί αβεβαιότητας των χορηγιών, δηλώσεις ποδοσφαιριστών που προβληματίζονταν με το βαρύ πρόγραμμα (ο Ρόδρι έκανε σχετικές δηλώσεις αναφέροντας και τη λέξη: «απεργία» και συμπτωματικά λίγο καιρό μετά τραυματίστηκε) ενώ το Παγκόσμιο Συνδικάτο των Ποδοσφαιριστ(ρι)ών το FIFPro μαζί με τις Ευρωπαϊκές Λίγκες (η ένωση των ποδοσφαιρικών λιγκών στην Ευρώπη που ονομάζεται πλέον European Leagues), αλλά και την Ισπανική La Liga, υπέβαλαν καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της FIFA για τη συμπεριφορά της σχετικά με την επιβολή του διεθνούς αγωνιστικού καλενδαρίου, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων που αφορούν το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων. Η καταγγελία εξηγεί ότι η σύγκρουση συμφερόντων της FIFA ως διοργανωτή αγώνων και διοικητικού οργάνου, σε συνδυασμό με την έλλειψη ουσιαστικής συνεργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους, παραβιάζει το δίκαιο ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο καθείς και τα όπλα επιχειρηματολογίας του, βέβαια. Αλλά ας μην αδικούμε στην παρούσα φάση την ένωση FIFpro.

Εν τω μεταξύ, ο Ινφαντίνο έχει επανεκλεγεί δίχως αντίπαλο ξανά το 2023, με τη δημόσια έγγραφη υποστήριξη των 190 Ομοσπονδιών (από τις 211). Δεν εντόπισα εάν η ΕΠΟ δήλωσε στήριξη, σίγουρα πάντως η Νορβηγία δια μέσου της Προέδρου της ΝΠΟ, Λίζα Κλάβερνες, θα έλεγα πως είναι η πιο πιστή αντιπολίτευση, βάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα, μπροστά. Η Κλάβερνες άσκησε κριτική στον παράδοξο ορισμό των δύο Π.Κ. ύστερα από αυτό του 2026 σε ΗΠΑ/Καναδά/Μεξικό. Θα πραγματοποιηθεί το 2030 σε Ιβηρική/Μαρόκο και το 2034 – επιτέλους ντε – στη Σαουδική Αραβία! Επανερχόμενος στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων, το Φεβρουάριο έπεσαν οι μάσκες ως προς το ξέπλυμα του βασιλείου των Σαούδ και της αλληλεξάρτησης με τον Ινφαντίνο. Ποιες ήταν οι σχετικές ειδήσεις, που υφαίνουν έναν όμορφο ιστό; H FIFA αφού είδε κι απόειδε πως δεν υπάρχει ενδιαφέρον για την απόκτηση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων από μεγάλους οργανισμούς, έδωσε το δικαίωμα προβολής του στη διαδικτυακή πλατφόρμα του DAZN (που έως τότε ήταν γνωστή για την προβολή αγώνων του ποδοσφαίρου γυναικών, π.χ. UEFA Women’s Ch.League). Το DAZN όμως στα μέσα Φεβρουαρίου πούλησε το 5% των μετοχών του στον «αθλητικό βραχίονα» του Κρατικού Επενδυτικού Ταμείου (PIF) του βασιλείου των Σαούδ. Κόστος; Ένα δισεκατομμύριο! Όσα λεφτά έδωσε στη FIFA ώστε να μεταδίδει τους αγώνες. O τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα του ενός δις; Μα αυτό το ποσό θα διατεθεί στις 32 ομάδες που θα συμμετέχουν (με ένα περίπλοκο σύστημα κατάταξης, που ούτε καν ασχολήθηκα να μάθω). Η FIFA θα καθορίσει τα συγκεκριμένα ποσά που θα λάβει κάθε ομάδα, με βάση παράγοντες όπως η κατάταξή τους στην ήπειρο ή το πόσο μακριά θα προχωρήσουν στο τουρνουά. Όσον αφορά τώρα τη Σαουδική Αραβία, η χώρα ουσιαστικά, έχει επίσης υπογράψει περισσότερες από 900 προσοδοφόρες συμφωνίες χορηγίας με ένα ευρύ φάσμα κατόχων αθλητικών δικαιωμάτων – π.χ. Νιουκάστλ Γιουνάιτεντ, πρωτάθλημα γκολφ LIV ακόμη και το WTA (Ομοσπονδία Τένις Γυναικών)! Πότε δόθηκε το δικαίωμα διοργάνωσης του Π.Κ. 2034; To Δεκέμβρη του 2024, δίχως κάποια άλλη υποψηφιότητα. Να σημειωθεί εδώ πως το 2030, μιας και το έγραψα πιο πάνω απλουστευμένα, θα διεξαχθούν χάριν της 100ετίας από το πρώτο ΠΚ το 1930 στην Ουρουγουάη, τρεις αγώνες σε Ουρουγουάη, Αργεντινή, Παραγουάη! Έτσι λοιπόν, αρχικά αχρηστεύτηκε η κοινή υποψηφιότητα των τριών χωρών της Ν.Αμερικής, αλλά πιο ουσιαστικά δεν μπορούσε να υπάρξει άλλη (συν)υποψηφιότητα αφού δεν δίνεται η δυνατότητα για συνεχιζόμενη διοργάνωση σε ίδια ήπειρο. Άρα είτε κάποια άλλο κράτος μέλος της Ασίας ή/και της Ωκεανίας. Τα μάτια είχαν πέσει για λίγο σε Αυστραλία/Ν.Ζηλανδία λόγω και του πετυχημένου 9ου Π.Κ. Γυναικών το 2023 αλλά δεν είναι χαζές οι ομοσπονδίες τους.

Κάπως έτσι λοιπόν φτάσαμε στη διεξαγωγή του Π.Κ. Συλλόγων που διεξάγεται σε ένα ιδιαίτερο θερμό (όχι μόνο καιρικά – είχαμε περιπτώσεις αναπληρωματικών των ομάδων, να παρακολουθούν το παιχνίδι στ΄αποδυτήρια) περιβάλλον. Η επιλογή των ΗΠΑ έχει να κάνει με το «τελικό τεστ» πριν το επερχόμενο Π.Κ. του 2026. Με τον Τραμπ να υποδέχεται τη Γιουβέντους και ν΄αναρωτιέται φωναχτά με φόντο τους παίχτες τι θα πράξει με το Ιραν ή πώς αισθάνονται αν παίζουν κόντρα σε γυναίκες, τα επεισόδια με αφορμή τις αντιμεταναστευτικές πρακτικές της υπηρεσίας ICE (υπόψιν πως αγωνίζονται ομάδες και από το Μεξικό), ανέμισμα σημαιών και πανώ υπέρ της Παλαιστίνης από τους οπαδούς των Seattle Sounders και της Espérance Sportive de Tunis, όπως και τον πανηγυρισμό του Wessam Abou Ali της Αιγυπτιακής Al Ahly. Όλα αυτά βέβαια δεν δικαιώνουν καμία ενασχόληση. Οι ντόπιοι καλώς έπραξαν. Οι εκδρομείς, μετανάστες από την Τυνησία καλώς επίσης. Οι Έλληνες, όμως; Για ποιον ακριβώς λόγο να δίνουν ορατότητα; Δεν δίνουν; Θα είχε σίγουρα ενδιαφέρον η αναζήτηση στοιχείων στον τζίρο των στοιχηματικών εταιριών – ένα θέμα, που η Αριστερά οφείλει ν΄αναδείξει. Όχι ηθικά αποκλειστικώς. Οικονομικά.

Ευτυχώς – ποδοσφαιρικά μιλώντας – ξεκινάει σε λίγες ημέρες (2 Ιούλη) στη Ελβετία το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Γυναικών και θα βρούμε το χαμένο ρομάντζο…

Ζαφείρης Πετρόπουλος,

Μέλος του εκδοτικού πυρήνα του τριμηνιαίου περιοδικού HUMBA!

Πηγές:

• https://inside.fifa.com/organisation/president/news/gianni-infantino-club-football-needs-a-global-competition
• https://www.thescore.com/topsn/news/3149857
• https://www.thetimes.com/sport/football/article/martin-samuel-club-world-cup-arrogance-is-dull-3qg8zn97z
• https://www.businesslive.co.za/bd/sport/soccer/2023-12-19-footballers-and-leagues-slam-fifas-new-club-world-cup-plans/
• https://www.ft.com/content/8a2cb0fc-84a5-4d42-9f85-73226ef4bf2d
• https://www.humbazine.gr/index.php/blog/rodri-koundemilisan-gia-apergia-podosfairistwn/