Ο Τάσος (Παντελεήμων - Αναστάσιος) Λειβαδίτης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 20 Απριλίου 1922 και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Μεταξουργείο. Ήταν γιος του Λύσανδρου Λειβαδίτη, εμπόρου με καταγωγή από την Κοντοβάζαινα Αρκαδίας, και της αθηναίας Βασιλικής Κοντοπούλου. Αδελφός του ήταν ο κωμικός ηθοποιός Αλέκος Λειβαδίτης (1914-1980), που διέπρεψε στην επιθεώρηση και ανιψιός του ο επίσης ηθοποιός Θάνος Λειβαδίτης (1934-2005), γνωστός από τις τηλεοπτικές του εμφανίσεις.

Ο Τάσος Λειβαδίτης είναι ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς.

Η ποίησή του κυριαρχείται από τη σπαρακτική υπαρξιακή του αγωνία, η οποία εκδηλώνεται αρχικά ως έκφραση τρυφερότητας και συμπόνιας στο πλαίσιο του αισιόδοξου σοσιαλιστικού ρεαλισμού και στη δεύτερη φάση του έργου του ως εσωτερική αναδίπλωση και αναζήτηση του νοήματος της ζωής στο παρελθόν ύστερα από τη διάψευση των προσδοκιών και την προδοσία του καλλιτέχνη ως αγωνιστή για έναν καλύτερο κόσμο.  

Μετά την αποφοίτησή του από το γυμνάσιο το 1940, γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τις σπουδές του διέκοψαν η γερμανική κατοχή και η συνακόλουθη ένταξή του στην Αντίσταση και στράτευσή του στην ΕΠΟΝ. Το 1946 νυμφεύτηκε τη Μαρία Στούπα, παιδική του φίλη και πολύτιμη σύντροφο σε ολόκληρη τη ζωή του, με την οποία απέκτησε μία κόρη, τη Βάσω.

Ανέπτυξε έντονη πολιτική δραστηριότητα στο χώρο της αριστεράς με συνέπεια να εξοριστεί από το 1947 έως το 1951.

Στο Μούδρο, στη Μακρόνησο και μετά στον Αϊ Στράτη κι από κει στις φυλακές Χατζηκώστα στην Αθήνα, απ’ όπου αφέθηκε ελεύθερος το 1951. Το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου» θεωρήθηκε «κήρυγμα ανατρεπτικό» και κατασχέθηκε. Τελικά το δικαστήριο (Πενταμελές Εφετείο Αθηνών, 10 Φεβρουαρίου 1955) τον απάλλαξε λόγω αμφιβολιών.

Η πρώτη εμφάνιση στη λογοτεχνία

Την ίδια χρονιά πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το ποίημα «Το τραγούδι του Χατζηδημήτρη», που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα». Από το 1948 έως το 1952 εξορίστηκε για τις πολιτικές του πεποιθήσεις στη Λήμνο, τον Άη- Στράτη και τη Μακρόνησο, μαζί με άλλους αριστερούς καλλιτέχνες και διανοούμενος, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Άρης Αλεξάνδρου και ο Μάνος Κατράκης.

Το 1952 εκδόθηκαν οι ποιητικές του συλλογές «Μάχη στην άκρη της νύχτας» και «Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας». Τον επόμενο χρόνο, η ποιητική του συλλογή «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου», που τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο ποίησης στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας στη Βαρσοβία. Το βιβλίο του αυτό θεωρήθηκε ανατρεπτικό και ο ποιητής οδηγήθηκε σε δίκη στις 10 Φεβρουαρίου 1955 στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών, το οποίο τον αθώωσε πανηγυρικά.

«Οι γυναίκες με τ’ αλογίσια μάτια»

Ακολούθησαν οι ποιητικές συλλογές «Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο» (1956) και «Συμφωνία αρ. 1» (1957), η οποία απέσπασε το πρώτο βραβείο του Δήμου Αθηναίων. Σταθμό στην ποιητική του διαδρομή και ορόσημο της πορείας του προς τη δεύτερη φάση της δημιουργίας του, που χαρακτηρίζεται από εσωτερική αναδίπλωση και υπαρξιακή αναζήτηση, αποτέλεσε, κατά τους θεωρητικούς της λογοτεχνίας, η συλλογή του «Οι γυναίκες με τ’ αλογίσια μάτια» (1958).

Το 1961 πήρε μέρος σε συναυλίες του Μίκη Θεοδωράκη ανά την επικράτεια, απαγγέλοντας ποιήματά του και συνομιλώντας με το κοινό. Μάλιστα, στη Βέροια δέχτηκε επίθεση από παρακρατικούς. Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε στο σενάριο με τον Κώστα Κοτζιά κι έγραψε τους στίχους των τραγουδιών (σε μουσική Θεοδωράκη) για την ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη «Συνοικία το όνειρο», που αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία του νεορεαλιστικού ελληνικού κινηματογράφου και αντιμετώπισε μεγάλα προβλήματα με τη λογοκρισία.

Παραθέτουμε το ποίημα που ξεχωρίζουμε και θεωρούμε ότι αποτελεί μια κορυφαία στιγμή δημιουργίας του. Ακούστε το και σε απόδοση από τον Κώστα Καζάκο

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν΄αγωνίζεσαι για την ειρήνη και
για το δίκαιο.
Θα βγείς στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα
ματώσουν απ΄τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις
πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν΄αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη
ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ΄απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου
Θ΄απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν΄ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ,
να κοιτάς έν΄ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμένος πάνω απ΄το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
Να την ακούς να σου λέει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ΄αποχαιρετήσεις όλ΄αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου,
για όλα τ΄άστρα, για όλες τις λάμπες και
για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος. Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή
και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη,
τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ΄ το τετραγωνικό μέτρο του κελλιού σου
θα συνεχίσεις τον δρόμο σου πάνω στη γη .
Κι΄ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελλιού σου με το δάχτυλο
απ΄τ΄άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν΄ ασπρίζουν
τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
Αφού όλο και νέοι αγώνες θ΄ αρχίζουνε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό
γράμμα στη μάνα σου
Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ΄αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη :
Ειρήνη
σα ναγραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ΄ολάκαιρο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απ΄την ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν΄ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που
τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.​

Ο Τάσος Λειβαδίτης συνεργάστηκε με περιοδικά, όπως η «Επιθεώρηση Τέχνης» (1962-1966) και η «Νέα Εστία», ενώ κράτησε τη στήλη της κριτικής στην εφημερίδα «Η Αυγή» (1954-1967 και 1974-1980). Κατά τη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας (1967-1974) έμεινε άνεργος και ασχολήθηκε για βιοποριστικούς λόγους με μεταφράσεις και διασκευές λογοτεχνικών έργων σε περιοδικά ποικίλης ύλης, όπως το «Φαντάζιο».

Ο Τάσος Λειβαδίτης άφησε την τελευταία του πνοή στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Αθήνας από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής στις 30 Οκτωβρίου 1988, ύστερα από δύο ανεπιτυχείς εγχειρήσεις. Μετά το θάνατό του εκδόθηκε η ποιητική του συλλογή «Χειρόγραφα του Φθινοπώρου».